Nướu răng bị sưng – Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Bác sĩ Nguyễn Thị Bích Vân
Bác sĩ chuyên khoa tại Nha Khoa Sài Gòn Center

Tư vấn chuyên môn bài viết

Bác sĩ Nguyễn Thị Bích Vân
Bác sĩ chuyên khoa tại Nha Khoa Sài Gòn Center

Tư vấn chuyên môn bài viết

LIÊN HỆ NGAY ĐẶT LỊCH HẸN

Nướu răng bị sưng là dấu hiệu cảnh báo nhiều vấn đề răng miệng như viêm nướu, viêm nha chu hay nhiễm trùng. Tình trạng này có thể gây đau nhức, sưng đỏ, chảy máu chân răng và ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng. Vậy nguyên nhân nào khiến nướu răng bị sưng? Khi nào cần lo lắng? Cách điều trị nào hiệu quả? Bài viết dưới đây, bác sĩ Nguyễn Thị Bích Vân, chuyên khoa Răng Hàm Mặt, sẽ giải đáp chi tiết và đưa ra lời khuyên giúp bạn chăm sóc nướu khỏe mạnh.

Nướu răng bị sưng là gì?

Nướu răng là mô mềm bao bọc xung quanh chân răng, có vai trò bảo vệ và hỗ trợ cho răng khỏe mạnh. Nướu khỏe mạnh có màu hồng nhạt, săn chắc và không chảy máu khi chải răng. Khi nướu bị sưng, mô nướu phồng lên, đỏ, dễ chảy máu và có thể gây đau nhức. Đây là dấu hiệu cho thấy nướu đang bị viêm hoặc tổn thương do vi khuẩn, cao răng hoặc tác động từ bên ngoài. Nhiều người có biểu hiện nghiêm trọng hơn, sưng nướu có thể đi kèm với đau, hôi miệng hoặc thậm chí chảy mủ nếu nhiễm trùng nặng.

Triệu chứng của nướu răng bị sưng

Các biểu hiện của nướu răng bị sưng thường là:

• Nướu chân răng bị đỏ, sưng tấy. Nướu đổi màu đỏ tía hoặc đỏ sẫm, hoặc nướu răng bị sưng trắng có mủ bên trong thay vì hồng nhạt như bình thường. Nướu phồng to, nhô cao hơn bình thường, có thể che lấp một phần chân răng.
  Một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất của sưng nướu chảy máu chân răng là khi bạn đánh răng hoặc dùng chỉ nha khoa.
• Vi khuẩn tích tụ dưới viền nướu gây hơi thở có mùi dù đã vệ sinh răng miệng đầy đủ.
• Tình trạng viêm nướu kéo dài có thể làm mất mô nướu, khiến răng trông dài hơn và dễ ê buốt.

Các vị trí sưng nướu răng thường gặp

Tình trạng sưng nướu răng có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau trong khoang miệng, mỗi vị trí có nguyên nhân và mức độ ảnh hưởng riêng.

• Đau răng sưng nướu răng cửa: Thường do viêm nướu hoặc cao răng tích tụ lâu ngày, gây sưng nướu chảy máu chân răng khi đánh răng.
• Sưng nướu răng hàm: Khu vực này dễ mắc thức ăn, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, gây đau răng sưng nướu và có thể dẫn đến áp xe.
• Mọc răng khôn bị sưng nướu: Thường xảy ra khi răng khôn mọc lệch, gây viêm lợi trùm, nướu răng bị sưng trắng, đau nhức kéo dài và khó há miệng.
• Sưng nướu toàn hàm: Có thể do viêm nha chu hoặc bệnh lý toàn thân, khiến nướu đỏ tấy, đau nhức, thậm chí tụt nướu, lộ chân răng.

Nguyên nhân gây ra nướu răng bị sưng

Sưng nướu răng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề răng miệng nghiêm trọng. Việc hiểu rõ nguyên nhân giúp bạn có biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm.

Vệ sinh răng miệng kém

Vệ sinh răng miệng kém là nguyên nhân chính gây đau răng sưng nướu. Mảng bám tích tụ lâu ngày tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, gây nướu chân răng bị đỏ và dễ chảy máu. Nếu không làm sạch đúng cách, cao răng hình thành, dẫn đến sưng nướu chảy máu chân răng và viêm nha chu.

Bệnh lý răng miệng

Một số bệnh lý răng miệng cũng có thể khiến lợi bị sưng chảy máu và đau nhức kéo dài.

• Viêm nha chu: Vi khuẩn tấn công sâu vào chân răng, gây viêm nướu nghiêm trọng. Nướu có thể sưng trắng, chảy mủ, hơi thở có mùi hôi, thậm chí răng lung lay hoặc mất răng nếu không điều trị sớm.
• Sâu răng, viêm tủy: Khi sâu răng lan rộng, vi khuẩn làm nướu chân răng bị đỏ, sưng đau và nhạy cảm hơn khi ăn uống.
• Áp xe răng: Nhiễm trùng hình thành túi mủ dưới nướu, khiến nướu răng bị sưng trắng kèm theo sốt và hạch nổi dưới hàm.

Các yếu tố khác

Ngoài ra, còn có nhiều yếu tố khác dẫn đến việc nướu răng bị sưng, ví dụ như:

• Thay đổi nội tiết tố: Thay đổi hormone trong cơ thể, đặc biệt là trong thời kỳ mang thai, có thể làm cho nướu nhạy cảm hơn với sự tấn công của vi khuẩn.
• Chế độ ăn uống: Chế độ ăn thiếu chất dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin C cũng có thể làm giảm khả năng tự phục hồi của nướu.
• Vấn đề tâm lý: Căng thẳng trong cuộc sống hàng ngày cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng, khiến nướu bị tổn thương.

Ảnh hưởng của nướu răng bị sưng

Sưng nướu có thể nhẹ và tự khỏi nếu do kích ứng tạm thời. Tuy nhiên, nếu sưng kéo dài, đó có thể là dấu hiệu của viêm nướu hoặc viêm nha chu.

• Viêm nướu: Giai đoạn đầu của bệnh nướu, thường do mảng bám và vi khuẩn tích tụ. Nếu không điều trị kịp thời, viêm nướu có thể tiến triển thành viêm nha chu.
• Viêm nha chu: Nhiễm trùng sâu hơn, gây tụt nướu, tiêu xương ổ răng và có thể dẫn đến mất răng vĩnh viễn.

Ngoài ra, sưng nướu kéo dài có thể liên quan đến bệnh lý toàn thân như tiểu đường, bệnh tim mạch hoặc thay đổi nội tiết tố. Nếu tình trạng này không cải thiện trong vài ngày hoặc đi kèm với đau dữ dội, chảy mủ, hãy đến nha sĩ ngay.

Cách điều trị nướu răng bị sưng tại nhà

Tình trạng nướu răng bị sưng trong giai đoạn đầu, bạn có thể áp dụng một số biện pháp đơn giản tại nhà để giảm triệu chứng và ngăn ngừa vi khuẩn phát triển. Dưới đây là một số cách giảm đau răng sưng nướu đơn giản có thể thực hiện tại nhà.

Vệ sinh răng miệng đúng cách

• Đánh răng ít nhất 2 lần/ngày với kem đánh răng chứa fluoride để loại bỏ vi khuẩn.
• Dùng chỉ nha khoa mỗi ngày để làm sạch kẽ răng, ngăn mảng bám gây viêm.
• Súc miệng bằng nước súc miệng sát khuẩn để giảm vi khuẩn và hôi miệng.
• Chọn kem đánh răng phù hợp: Người bị viêm nướu nên ưu tiên loại chứa trà xanh, chlorhexidine hoặc tinh dầu bạc hà để kháng khuẩn.

Súc miệng bằng nước muối hoặc thảo dược

• Nước muối ấm: Pha đúng tỷ lệ ½ thìa cà phê muối với 250ml nước ấm, súc miệng 2 – 3 lần/ngày giúp giảm viêm, kháng khuẩn.
• Thảo dược tự nhiên: Súc miệng với nước lá trầu không, trà xanh, hoặc tinh dầu đinh hương giúp giảm sưng nướu hiệu quả.

Chườm lạnh hoặc chườm ấm

• Chườm lạnh: Dùng đá viên bọc khăn mềm, áp lên má ngoài 5 – 10 phút, giúp giảm sưng và tê đau nhanh.
• Chườm ấm: Nếu nướu sưng do viêm, hãy dùng khăn ấm chườm nhẹ lên vùng má để tăng tuần hoàn máu, giúp nướu nhanh lành.

Trên đây chỉ là những cách giúp giảm triệu chứng đau nhức và khó chịu tạm thời. Tuy nhiên, tránh lạm dụng để không làm tổn thương thêm vùng nướu đang nhạy cảm. Nếu tình trạng sưng nướu kéo dài hơn một tuần, bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa Răng Hàm Mặt để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Điều trị sưng nướu răng tại nha khoa

Khám nha khoa là cách tốt nhất để xác định nguyên nhân của tình trạng nướu răng bị sưng. Bác sĩ sẽ thực hiện kiểm tra và có thể yêu cầu các xét nghiệm cần thiết để đưa ra chẩn đoán chính xác.

Cạo vôi răng chuyên sâu

Nếu có sự tích tụ của cao răng, bác sĩ sẽ tiến hành Cạo vôi răng để làm sạch. Bác sĩ sẽ tiến hành cạo vôi răng và vệ sinh nướu chuyên sâu để loại bỏ mảng bám và cao răng – nguyên nhân chính gây viêm nướu. Quá trình này sử dụng sóng siêu âm để làm sạch vi khuẩn tích tụ dưới nướu, giúp giảm viêm và ngăn ngừa bệnh tiến triển. Sau khi cạo vôi, nướu có thể hơi ê buốt nhưng sẽ dần phục hồi.

Điều trị tủy răng

Nếu sưng nướu xuất phát từ viêm tủy hoặc sâu răng, bác sĩ sẽ thực hiện điều trị tủy răng để loại bỏ vi khuẩn bên trong ống tủy. Sau đó, răng sẽ được trám hoặc bọc sứ để bảo vệ, ngăn ngừa viêm nhiễm tái phát. Điều trị tủy giúp bảo tồn răng thật, tránh nguy cơ phải nhổ bỏ.

Điều trị viêm nha chu

Trong trường hợp vi khuẩn đã xâm nhập sâu, gây viêm nha chu, bác sĩ sẽ điều trị nha chu bằng cách làm sạch túi nha chu và loại bỏ mô viêm. Quá trình này có thể kết hợp với thuốc kháng sinh để kiểm soát nhiễm trùng. Nếu viêm nha chu ở giai đoạn nặng, bệnh nhân có thể cần tiểu phẫu nướu để loại bỏ mô bị tổn thương và giúp nướu lành nhanh hơn.

Phòng ngừa nướu răng bị sưng

Phòng ngừa luôn tốt hơn chữa trị, vì vậy hãy chú ý đến các biện pháp phòng ngừa để tránh tình trạng nướu răng bị sưng.

Vệ sinh răng miệng hàng ngày

• Điều này là rất quan trọng để ngăn ngừa các bệnh về nướu. Bạn nên đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày và sử dụng chỉ nha khoa.
• Ngoài ra, bạn cũng nên sử dụng nước súc miệng kháng khuẩn để giúp làm sạch vùng miệng.

Khám nha khoa định kỳ

• Khám nha khoa định kỳ ít nhất six tháng một lần để phát hiện sớm và điều trị các vấn đề răng miệng.
• Qua các lần khám này, bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng nướu và răng của bạn, đồng thời tư vấn cho bạn cách chăm sóc răng miệng hợp lý.

Chế độ ăn uống

• Thực phẩm tốt cho răng: Trái cây, rau xanh, sữa cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết cho sức khỏe nướu.
• Thực phẩm nên hạn chế: Bạn nên hạn chế tiêu thụ đồ ngọt, đường, và các loại đồ uống có ga vì chúng có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.

Kết luận

Tình trạng nướu răng bị sưng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe răng miệng của mình tốt hơn. Hãy duy trì thói quen vệ sinh răng miệng hàng ngày và khám nha khoa định kỳ để đảm bảo nướu và răng của bạn luôn khỏe mạnh!