Tủy răng bị thối – Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Bác sĩ Nguyễn Ngọc Tân
Trưởng Khoa RHM Nha Khoa Sài Gòn Center

Tư vấn chuyên môn bài viết

Bác sĩ Nguyễn Ngọc Tân
Trưởng Khoa Nha Khoa Sài Gòn Center

Tư vấn chuyên môn bài viết

LIÊN HỆ NGAY ĐẶT LỊCH HẸN

Tủy răng bị thối là một vấn đề răng miệng phổ biến nhưng thường bị xem nhẹ. Nhiều người không nhận ra các dấu hiệu ban đầu, dẫn đến đau nhức kéo dài và những biến chứng nguy hiểm. Vậy nguyên nhân nào gây thối tủy răng? Làm thế nào để nhận biết và xử lý kịp thời cơn đau răng viêm tủy? Tìm hiểu thông qua những chia sẻ từ bác sĩ Nguyễn Ngọc Tân, Trưởng Đơn vị Răng Hàm Mặt, Phòng khám Nha Khoa Sài Gòn Center trong bài viết bên dưới.

Tủy răng bị thối là gì?

Tủy răng bị thối là tình trạng tủy răng chết và bị hoại tử do vi khuẩn tấn công, đây là giai đoạn cuối của bệnh viêm tủy.  Tình trạng này thường không được phát hiện sớm do những triệu chứng ban đầu không rõ ràng. Để hiểu rõ hơn về quá trình này, chúng ta cần tìm hiểu kỹ lưỡng về cấu trúc răng và các nguyên nhân gây ra vấn đề tủy răng.

Cấu trúc và chức năng của tủy răng

Tủy răng nằm ở bên trong chiếc răng, bao gồm các mạch máu và dây thần kinh. Đây là bộ phận vô cùng quan trọng giúp cung cấp oxy và dinh dưỡng cho răng, đồng thời cũng tạo cảm giác cho răng. Khi tủy răng bị tổn thương do sâu răng hoặc chấn thương, nó có thể bị nhiễm trùng và dẫn đến tình trạng chết tủy.

Khi tủy răng bị hoại tử, nó sẽ không còn khả năng tự chữa lành. Điều này đồng nghĩa với việc răng không còn được cung cấp máu và dưỡng chất cần thiết, dẫn đến sự suy yếu và giảm khả năng chống lại các tác nhân bên ngoài như vi khuẩn.

Quá trình phát triển của tủy răng bị thối

Viêm tủy có thể tự khỏi nhưng thường sẽ xấu đi nếu không điều trị. Tình trạng này sẽ tiến triển từ nhẹ (có thể hồi phục) sang nặng (không thể hồi phục) và cuối cùng dẫn đến hoại tử tủy.

Giai đoạn 1: Viêm tủy có hồi phục

Vi khuẩn từ sâu răng tấn công men và ngà răng. Vi khuẩn xâm nhập vào buồng tủy, gây đau răng do viêm tủy. Đau răng xuất hiện khi có kích thích (thường là đồ lạnh hoặc ngọt). Cơn đau dứt nhanh sau 1-2 giây khi ngừng kích thích. Răng có thể tự lành nếu được trám răng kịp thời.

Giai đoạn 2: Viêm tủy không hồi phục

Đau răng tự phát hoặc kéo dài, thường là do kích thích từ đồ ăn nóng. Các cơn đau lan tỏa, khó xác định vị trí răng bị đau. Ở giai đoạn này, tủy răng không thể tự hồi phục.

Giai đoạn 3: Hoại tử tủy

Cơn đau biến mất vì tủy đã chết, răng không còn phản ứng với nóng, lạnh nhưng nhạy cảm khi gõ. Nếu nhiễm trùng lan rộng, răng có thể bị áp xe và rất nhạy cảm với áp lực.

Khi tủy hoại tử, nhiều người lầm tưởng bệnh đã khỏi. Tuy nhiên, vi khuẩn tiếp tục phá hủy răng và có thể lan đến xương hàm và ảnh hưởng sức khỏe tổng thể. Phát hiện và điều trị kịp thời giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

Dấu hiệu của tủy răng bị thối

Việc nhận diện sớm các dấu hiệu của tủy răng bị thối rất quan trọng để can thiệp kịp thời. Các triệu chứng có thể biểu hiện một cách rõ ràng hay âm thầm, tùy thuộc vào từng giai đoạn của bệnh.

Đau răng do viêm tủy

Cảm giác đau nhức răng là triệu chứng đầu tiên bạn có thể cảm nhận khi tủy răng bị thối. Ban đầu, cơn đau có thể nhẹ và chỉ xuất hiện khi ăn đồ lạnh, ngọt. Tuy nhiên, khi tình trạng viêm tủy răng trở nên nghiêm trọng hơn, cơn đau răng do viêm tủy có thể kéo dài kể cả khi không có sự kích thích. Điều này khiến bạn cảm thấy khó chịu và không xác định rõ vị trí đau răng.

Răng chết tủy đổi màu

Một trong những biểu hiện dễ nhận thấy khác là sự thay đổi màu sắc của răng. Răng có thể bắt đầu chuyển từ màu trắng sang xám và cuối cùng là màu đen. Đây là dấu hiệu cho thấy tủy răng đã chết và không còn khả năng cung cấp máu cho răng.

Sưng nướu răng

Bên cạnh cơn đau và sự thay đổi màu sắc, tình trạng nướu sưng, đỏ, có cảm giác áp lực hoặc xuất hiện áp xe ở chân răng cũng là dấu hiệu cảnh báo tình trạng tủy răng bị thối. Một vài trường hợp nặng hơn sẽ có biểu hiện chân răng có mủ và hôi miệng.

Răng mất cảm giác

Răng mất cảm giác khi tủy bị chết. Biểu hiện rõ ràng là khi gõ vào răng hoặc ăn đồ nóng, lạnh, bạn sẽ không còn cảm thấy đau nhức hay bất kỳ cảm giác nào.

Khi có một trong những dấu hiệu bất thường kể trên, bạn nên thăm khám nha khoa sớm để được bác sĩ tư vấn giải pháp điều trị và xử lý kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm như: áp xe răng, tổn thương lan rộng đến các răng còn lại, nhiễm trùng máu, tổn thương cấu trúc xương hàm, mất răng,…

Nguyên nhân tủy răng bị thối

Hiểu rõ nguyên nhân của tình trạng tủy răng bị thối là bước đầu tiên để phòng ngừa và xử lý hiệu quả. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến tình trạng này.

Sâu răng

Sâu răng là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tủy răng bị thối. Khi mảng bám tích tụ trên bề mặt răng không được làm sạch, vi khuẩn sẽ phát triển và gây ra các lỗ sâu trên men răng. Nếu không được điều trị kịp thời, vi khuẩn sẽ lan sâu vào răng và xâm nhập vào buồng tủy, gây ra tình trạng viêm tủy.

Chấn thương răng

Ngoài sâu răng, chấn thương cũng là một nguyên nhân đáng lưu ý. Những cú va đập mạnh vào răng có thể làm tổn thương tủy răng, dẫn đến tình trạng viêm và hoại tử tủy.

Người chơi thể thao hoặc tham gia các hoạt động có nguy cơ cao nên sử dụng bảo vệ răng miệng để giảm thiểu nguy cơ chấn thương.

Các vấn đề nha khoa khác

Ngoài hai nguyên nhân chính trên, các vấn đề nha khoa khác như viêm tủy mạn tính cũng có thể góp phần vào tình trạng tủy răng bị thối. Viêm tủy mạn tính thường xảy ra do tình trạng viêm lâu dài do sâu răng, chấn thương hoặc di chứng từ các lần phục hồi răng trước đó.

Chính vì vậy, việc chăm sóc răng miệng đúng cách và định kỳ kiểm tra sức khỏe răng miệng là rất quan trọng để phòng ngừa các vấn đề nghiêm trọng liên quan đến tủy răng.

Chẩn đoán tủy răng bị thối

Tình trạng sâu răng viêm tủy, tủy răng bị thối được xác định chính xác thông qua các chẩn đoán như:

• Thử nghiệm Endo-Ice: Đây là phương pháp dùng lạnh để kiểm tra phản ứng của tủy răng. Nếu răng không có phản ứng, có thể tủy đã chết.
• Kiểm tra độ nhạy của tủy răng: Bác sĩ có thể sử dụng nhiệt để kiểm tra mức độ nhạy cảm của răng. Nếu răng không phản ứng thì có khả năng tủy đã bị tổn thương nghiêm trọng.
• Chụp X-quang: Hình ảnh từ máy chụp X-quang sẽ giúp bác sĩ đánh giá tình trạng của răng và tủy.

Việc điều trị tủy răng kịp thời không chỉ giúp giảm đau mà còn đảm bảo an toàn cho sức khỏe răng miệng của người bệnh. Sau khi có kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

Các phương pháp điều trị tủy răng thối

Đối với tình trạng sâu răng viêm tủy giai đoạn đầu, có thể điều trị bảo tồn nhằm giữ lại răng thật càng lâu càng tốt, tránh phải nhổ răng. Các phương pháp trong nhóm này tập trung vào việc bảo vệ và phục hồi răng như:

Làm sạch và trám răng

Trong trường hợp viêm tủy có thể hồi phục, bác sĩ sẽ làm sạch các lỗ sâu, loại bỏ tác nhân gây viêm và trám lại răng. Thủ thuật này có thể kéo dài từ 1 – 2 buổi hẹn.

Điều trị nội nha và bọc sứ

Nếu tình trạng tủy răng đã hoại tử, bác sĩ sẽ tiến hành điều trị nội nha để loại bỏ tủy bị nhiễm trùng, làm sạch ống tủy, và lấp đầy bằng vật liệu đặc biệt như gutta-percha. Sau đó, phục hồi răng đã chữa tủy bằng mão sứ. Quá trình này có thể mất khoảng 3 lần hẹn từ khi bắt đầu đến khi hoàn tất phục hình sứ.

Điều trị tủy kết hợp tẩy trắng răng cho răng chết tủy đổi màu

Sau khi làm sạch tủy răng bị viêm, nếu răng bị đổi màu do chết tủy, có thể thực hiện tẩy trắng để cải thiện màu sắc và làm đẹp răng. Thời gian chữa tủy có thể mất 1 – 2 buổi và cần thêm khoảng 45 phút cho liệu trình tẩy trắng răng tại ghế.

Nhổ bỏ răng và phục hình răng mất

Tủy răng bị thối ở mức độ nghiêm trọng tụ áp xe nướu, răng lung lay cần tiến hành tiểu phẫu để loại bỏ mô nhiễm trùng xung quanh hoặc thậm chí nhổ răng. Sau đó, bạn có thể cấy ghép Implant hoặc làm cầu răng sứ để lấp đầy khoảng trống tại chỗ răng vừa nhổ bỏ nhằm đảm bảo chức năng ăn nhai và thẩm mỹ.

Hướng dẫn các biện pháp phòng ngừa tủy răng bị thối

Phòng ngừa tủy răng bị thối đòi hỏi sự chăm sóc đúng cách và thói quen vệ sinh răng miệng hằng ngày. Thực hiện các bước đơn giản như chải răng đúng cách, sử dụng chỉ nha khoa, ăn uống lành mạnh, và khám răng định kỳ sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe răng miệng, giảm thiểu nguy cơ mắc các vấn đề về tủy và giữ cho nụ cười luôn khỏe mạnh. Dưới đây là những hướng dẫn chăm sóc răng và phòng ngừa sâu răng viêm tủy cụ thể.

Vệ sinh răng miệng đúng cách

Chải răng đúng cách: Chải răng 2 lần/ngày với kem đánh răng có fluoride, chú ý chải đều các mặt răng trong 2 phút. Sử dụng bàn chải lông mềm để tránh tổn thương nướu.

Dùng chỉ nha khoa: Sử dụng chỉ nha khoa mỗi ngày để làm sạch kẽ răng, loại bỏ mảng bám và thức ăn thừa mà bàn chải không thể tiếp cận.

Duy trì chế độ ăn uống tốt cho sức khỏe

Hạn chế thực phẩm chứa đường: Giảm ăn đồ ngọt, nước ngọt có gas và kẹo vì chúng gây sâu răng.

Ăn thực phẩm bảo vệ răng miệng: Ăn thực phẩm giàu canxi như sữa, phô mai để răng chắc khỏe và thực phẩm giàu vitamin C như cam, dâu tây giúp nướu khỏe mạnh.

Uống đủ nước: Uống nước mỗi ngày giúp làm sạch miệng và duy trì độ ẩm.

Khám và vệ sinh răng miệng định kỳ

Khám nha khoa định kỳ giúp phát hiện sớm các bệnh lý răng miệng khó nhận diện. Bác sĩ sẽ kiểm tra tổng thể và làm sạch răng (cạo vôi răng) để loại bỏ mảng bám và vôi răng, ngăn ngừa sâu răng và viêm tủy.

Điều trị bệnh răng miệng sớm

Điều trị sâu răng kịp thời: Nếu phát hiện có dấu hiệu sâu răng, như có lỗ trên răng hoặc cảm giác ê buốt, hãy đến nha sĩ để trám răng ngay lập tức. Điều này giúp ngăn ngừa sâu răng lan rộng và ảnh hưởng đến tủy.

Trám răng bảo vệ tủy giúp phục hồi hình dạng răng và bảo vệ tủy khỏi vi khuẩn xâm nhập và ngăn ngừa biến chứng về sau.

Kết luận

Tủy răng bị thối là một vấn đề nghiêm trọng. Nó có thể ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng và toàn thân. Nhận biết dấu hiệu sớm và điều trị kịp thời là rất quan trọng. Hãy chăm sóc răng miệng cẩn thận. Nếu có triệu chứng liên quan đến tủy răng, đừng ngần ngại tham khảo bác sĩ.