Cao răng màu đen: Nguyên nhân gây mất thẩm mỹ và những nguy hại khôn lường

Bác sĩ Nguyễn Thị Bích Vân
Bác sĩ chuyên khoa tại Nha Khoa Sài Gòn Center

Tư vấn chuyên môn bài viết

Bác sĩ Nguyễn Thị Bích Vân
Bác sĩ chuyên khoa tại Nha Khoa Sài Gòn Center

Tư vấn chuyên môn bài viết

LIÊN HỆ NGAY ĐẶT LỊCH HẸN

Cao răng màu đen là hiện tượng phổ biến trong vấn đề răng miệng. Tình trạng này thường gặp ở những người có thói quen hút thuốc lá, mắc bệnh lý về nướu hoặc vệ sinh răng miệng kém. Không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ, vôi răng màu đen mà còn là dấu hiệu cho thấy sức khỏe răng miệng đang gặp vấn đề. Vậy nguyên nhân gây cao răng màu đen là gì? Làm thế nào để loại bỏ hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu qua thông tin trong bài viết dưới đây.

Cao răng màu đen là gì?

Cao răng hình thành do sự tích tụ của mảng bám và khoáng chất trong nước bọt. Màu sắc bình thường của mảng bám trên răng thường là trắng hoặc vàng nhạt. Tuy nhiên, theo thời gian, nếu không được loại bỏ, chúng có thể chuyển sang màu nâu sẫm, hoặc màu đen do tác động của các yếu tố bệnh lý răng miệng hoặc thói quen xấu trong vệ sinh, sinh hoạt hằng ngày.

Vôi răng màu đen được xác định là tình trạng cao răng đã tiến triển nặng. Cao răng đen thường có hình dạng cứng, chắc, bề mặt xù xì, bám chặt vào bề mặt răng, mặt trong của răng đặc biệt là hàm dưới. Màu săc của vôi răng có thể thay đổi từ đen nhạt đến đen đậm, tùy thuộc vào thời gian tồn tại và các yếu tố tác động khác.

Giai đoạn hình thành và đổi màu của cao răng

• Hình thành mảng bám:

Sau khi ăn (sau khoảng vài giờ), các mảnh vụn thức ăn và vi khuẩn sẽ tạo thành một lớp màng mỏng bám trên bề mặt răng, gọi là mảng bám.

• Vôi hóa mảng bám:

Nếu không được loại bỏ, mảng bám sẽ dần dần cứng lại do sự tích tụ của các chất khoáng trong nước bọt, tạo thành cao răng sau khoảng vài tuần.

• Cao răng chuyển màu (sau khoảng vài tháng đến vài năm):

Ban đầu, cao răng thường có màu trắng hoặc vàng nhạt. Tuy nhiên, theo thời gian, cao răng có thể chuyển sang màu nâu, xám và cuối cùng là đen do tác động của các yếu tố đã nêu trên.

Nguyên nhân hình thành cao răng đen

Quá trình đổi màu của cao răng từ trắng hoặc vàng sang đen không diễn ra trong một thời gian ngắn mà là một quá trình tích lũy và tiến triển theo thời gian. Thông thường, quá trình chuyển từ mảng bám sang cao răng đen có thể mất từ vài tháng đến vài năm. Tuy nhiên, thời gian này có thể khác nhau ở mỗi người.

Dưới đây là 5 nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng mảng bám vôi răng có màu đen:

• Hút thuốc lá: Nicotine và hắc ín bám vào răng, tạo mảng bám cứng đầu, khiến răng xỉn màu, đặc biệt là màu đen.
• Đồ uống sẫm màu: Cà phê, trà, rượu vang đỏ có thể làm cao răng đổi màu nếu không được làm sạch kịp thời.
• Vệ sinh răng kém: Không chải răng đúng cách tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, khiến mảng bám cứng lại và sẫm màu.
• Bệnh lý nướu: Viêm nướu, viêm nha chu làm tổn thương nướu, gây chảy máu, khiến cao răng chuyển nâu sậm hoặc đen.
• Nước súc miệng chlorhexidine: Dùng lâu dài hoặc không đúng cách có thể khiến mảng bám đậm màu, làm răng bị xỉn màu.

Để ngăn ngừa cao răng thay đổi màu sắc và gây ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng, việc duy trì vệ sinh răng miệng đúng cách, tránh các thói quen xấu và thăm khám nha sĩ định kỳ là vô cùng quan trọng.

Cao răng đen có nguy hiểm không?

Vôi răng màu đen không chỉ là vấn đề thẩm mỹ mà còn là dấu hiệu của các vấn đề răng miệng nghiêm trọng. Việc hiểu rõ về những cảnh báo liên quan đến vôi răng màu đen sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe răng miệng. Tình trạng răng miệng khi đã xuất hiện các mảng bám răng màu đen thường ở giai đoạn nặng kèm theo các vấn đề như:

• Viêm nướu răng, viêm nha chu

Cao răng có màu đen tích tụ lâu ngày là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển. Điều này dẫn đến viêm nướu, chảy máu chân răng và viêm nha chu. Nếu không điều trị, vi khuẩn từ mảng bám răng màu đen có thể làm tổn thương mô nướu, khiến răng lung lay.

• Hôi miệng kéo dài

Vi khuẩn trong vôi răng màu đen phân hủy protein, tạo ra mùi hôi khó chịu. Dễ nhận thấy, ở những người có răng bị chấm đen hoặc răng có vết đen thường bị hơi thở có mùi ngay cả khi vệ sinh răng miệng đầy đủ.

• Sâu răng, mất răng

Vi khuẩn từ cao răng có màu đen tấn công men răng, tạo thành lỗ sâu. Nếu không xử lý kịp thời, răng có thể bị đau nhức hoặc mất răng vĩnh viễn. Mảng bám răng màu đen cũng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng răng.

• Ảnh hưởng sức khỏe toàn thân

Vôi răng màu đen tích tụ lâu ngày có thể gây viêm nha chu nặng. Vi khuẩn từ mảng bám răng màu đen có thể theo máu lan ra toàn thân, làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch và tiểu đường.

Cách xử lý cao răng đen hiệu quả

Theo Bác sĩ Nguyễn Thị Bích Vân – Chuyên gia Răng Hàm Mặt tại Nha Khoa Sài Gòn Center: “Cao răng bị đen thường có cấu trúc vững chắc và bám chặt vào bề mặt răng. Chỉ đánh răng thông thường không thể loại bỏ được mảng bám này trên răng. Chỉ có phương pháp cạo vôi răng chuyên nghiệp mới có thể loại bỏ hiệu quả. Tuy nhiên, với những trường hợp đã có viêm nha chu, răng lung lay thì cần điều trị chuyên sâu hơn để bảo tồn răng hoặc thậm chí là nhổ bỏ răng phục hình răng mới để bảo vệ các răng còn lại.”

Quy trình cạo vôi răng chuyên nghiệp xử lý ca vôi răng bị đen

Với tính chất của cao răng bị đen là bám cứng chắc nên cách xử lý cũng đòi hỏi kỹ thuật hơn so với cạo vôi răng thông thường. Quy trình các bước xử lý mảng bám đen thường bao gồm các bước sau:

1. Thăm khám và tư vấn (5-10 phút)

Bác sĩ tiến hành khám kiểm tra răng tổng quát để đánh giá tình trạng cao răng, nướu và các vấn đề khác (nếu có). Những trường hợp nghiêm trọng, cần chỉ định chụp phim để đánh giá tình trạng xương, răng.

2. Cạo vôi răng (15-30 phút)

Sử dụng dụng cụ chuyên dụng (như máy cạo vôi răng siêu âm) để loại bỏ cao răng trên và dưới nướu. Cạo vôi răng cẩn thận và kỹ lưỡng để đảm bảo loại bỏ hết mảng bám cứng đầu. Đối với cao răng đen hoặc bám dính chắc, có thể cần thêm thời gian và kỹ thuật đặc biệt.

3. Đánh bóng răng (5 phút)

Để răng sáng bóng và đẹp hơn, bác sĩ sẽ dùng dụng cụ và chất đánh bóng chuyên dụng để làm nhẵn, mịn bề mặt răng sau khi cạo vôi hoàn tất. Điều này giúp ngăn ngừa mảng bám và cao răng hình thành trở lại, đồng thời giúp răng sáng bóng hơn.

Vôi răng bị đen cần cạo mấy lần?

Số lần cạo vôi răng đen cần thiết phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng cao răng và sức khỏe răng miệng của bạn. Trong hầu hết các trường hợp, chỉ cần cạo vôi răng một lần là có thể loại bỏ hết cao răng đen. Tuy nhiên, nếu cao răng đen bám dính quá chắc hoặc có các vấn đề răng miệng khác kèm theo, nha sĩ có thể yêu cầu bạn cạo vôi răng nhiều lần hoặc kết hợp với các phương pháp điều trị khác.

Những trường hợp cần cạo vôi lần 2, lần 3 thường là:

• Mức độ cao răng nhiều: Nếu cao răng đen bám dính nhiều và dày, có thể cần nhiều lần cạo để loại bỏ hoàn toàn.
• Vị trí cao răng: Cao răng đen ở những vị trí khó tiếp cận (như dưới nướu) có thể cần nhiều thời gian và kỹ thuật hơn để loại bỏ.
• Tình trạng nướu: Nếu nướu bị viêm hoặc chảy máu, nha sĩ có thể cần chia nhỏ quá trình cạo vôi răng để tránh gây tổn thương thêm cho nướu.
• Các vấn đề răng miệng khác: Nếu bạn có các vấn đề răng miệng khác như sâu răng, viêm nha chu, nha sĩ có thể cần điều trị các vấn đề này trước hoặc kết hợp với việc cạo vôi răng.

Các trường hợp kèm bệnh lý khác

Những trường hợp cao răng đen kèm theo viêm nha chu, quy trình xử lý và điều trị sẽ mất nhiều thời gian hơn.

1. Thăm khám và chẩn đoán

Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám kỹ lưỡng để đánh giá mức độ vôi răng đen, tình trạng lung lay răng và các vấn đề khác liên quan. Chụp X-quang có thể được chỉ định để kiểm tra tình trạng xương ổ răng.

2.Cạo vôi răng

Nha sĩ sẽ sử dụng các dụng cụ chuyên dụng để loại bỏ vôi răng đen trên và dưới nướu. Quá trình này cần được thực hiện cẩn thận để tránh gây tổn thương cho nướu và răng.

3. Điều trị nha chu

Tùy thuộc vào mức độ viêm nha chu, nha sĩ có thể chỉ định các phương pháp điều trị khác nhau, như:

• Vệ sinh túi nha chu: Làm sạch sâu các túi nha chu để loại bỏ vi khuẩn và mảng bám.
• Ghép xương cho trường hợp viêm nha chu, tiêu xương răng nhiều.
• Nẹp răng: Nẹp răng có thể được sử dụng để cố định các răng lung lay, giúp chúng ổn định và giảm nguy cơ rụng.
• Phục hồi răng: Răng lung lay nặng không thể điều trị bảo tồn sẽ được chỉ định nhổ bỏ. Sau đó, tiến hành trồng răng implant hoặc làm răng giả để phục hồi chức năng ăn nhai và thẩm mỹ.

Cách phòng ngừa và điều trị cao răng màu đen

Để ngăn ngừa và điều trị tốt tình trạng cao răng màu đen, cần có những biện pháp cụ thể và hiệu quả.

Phương pháp phòng ngừa

Vệ sinh răng miệng đúng cách là chìa khóa để phòng ngừa mảng bám răng màu đen. Bên cạnh việc đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày, bạn cũng nên sử dụng chỉ nha khoa để làm sạch các vùng khó tiếp cận. Ngoài ra, cần lưu ý thay bàn chải đánh răng mỗi ba tháng một lần để đảm bảo hiệu quả vệ sinh.

Chế độ ăn uống lành mạnh

Chế độ ăn uống cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa cao răng. Bạn nên hạn chế tiêu thụ thực phẩm chứa đường cao, các loại nước uống có ga và trà, cà phê. Thay vào đó, hãy tập trung vào việc bổ sung trái cây, rau củ và nước lọc vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày.

Khám răng định kỳ

Thăm khám răng định kỳ mỗi 6 tháng một lần giúp phát hiện sớm các vấn đề răng miệng. Đồng thời, các mảng bám trên răng cũng được loại bỏ sớm, tránh chuyển biến xấu.

Cách điều trị

Khi đã hình thành cao răng màu đen, việc điều trị sẽ yêu cầu sự can thiệp của bác sĩ nha khoa. Lấy cao răng là cách điều trị phổ biến nhất, giúp loại bỏ lớp cao răng cứng đầu. Sau khi lấy cao răng, bác sĩ có thể tư vấn cho bạn các phương pháp tẩy trắng răng nếu cần thiết.

Tẩy trắng răng

Nếu tình trạng răng đã bị xỉn màu do vôi răng màu đen, tẩy trắng răng có thể là một lựa chọn phù hợp. Tuy nhiên, phương pháp này cần được thực hiện dưới sự giám sát của chuyên gia để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Kết luận

Cao răng màu đen là mối nguy hại khôn lường cho sức khỏe. Hiểu rõ nguyên nhân, tác hại và cách phòng ngừa, điều trị để có sức khỏe răng miệng tốt hơn. Hãy vệ sinh răng miệng đúng cách và khám răng định kỳ để bảo vệ sức khỏe của bạn.